Từ khi James Webb – kính viễn vọng không gian đình đám – đi vào hoạt động, nó đã giúp giải đáp nhiều khám phá thiên văn đầy thú vị. Nhưng giống như nhiều khám phá lớn khác, mỗi câu trả lời lại đi kèm với những câu hỏi mới. Điều này cho thấy mức độ tò mò không ngừng của loài người. Và trong một khám phá gần đây, trí tưởng tượng của chúng ta cũng được kích thích.
Vào ngày 26/6, Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) đã công bố một bức ảnh mới, chụp bởi kính viễn vọng James Webb, cho thấy cảnh tượng những ngôi sao mới hình thành ở Chòm sao Vela, cách Trái Đất khoảng 1.470 năm ánh sáng. Nhưng điều đáng ngạc nhiên là trong tấm ảnh đó, chúng tôi đã phát hiện một dấu hỏi chấm to đùng.
Bạn đang xem: Kính viễn vọng James Webb: Bí ẩn dấu hỏi chấm trong vũ trụ
Gregory Brown, một nhà thiên văn học tại Đài thiên văn Hoàng gia Greenwich, nói: “Ngay từ khi nhìn lên bầu trời, những nhà thiên văn học đã tìm kiếm những mẫu hình. Rất nhiều tinh vân hay đám mây khí giữa các ngôi sao đã được đặt tên theo hình dạng của chúng.” Nhưng với sự tiến bộ của công nghệ, kính viễn vọng giờ đây đã cho chúng ta những hình ảnh tinh xảo hơn rất nhiều. “Những hình dạng mờ mờ từng giống như cánh cây thông đã trở nên rõ ràng hơn, biến thành những đám mây phức tạp hoặc những dải vật chất khí và bụi. Có lẽ một ngày nào đó, chúng ta sẽ có những kính viễn vọng chất lượng cao đến mức những hình dạng đơn giản trên chỉ là quá khứ và sẽ thay thế bằng những hình ảnh sắc nét hơn.”
Theo Stephen Wilkins, nhà thiên văn học tại Đại học Sussex, “dấu hỏi chấm” không chỉ đơn giản là một thắc mắc vũ trụ mà còn là minh chứng cho khả năng khám phá không gian chưa từng có của kính viễn vọng.
Xem thêm : Trái Đất sắp nằm ở điểm xa nhất so với Mặt trời, vì sao mùa hè năm nay vẫn ở mức cao kỷ lục?
Mặc dù vẫn chưa xác định rõ “dấu hỏi chấm” là gì, nhưng nhà khoa học đã đưa ra một số phỏng đoán dựa trên hình dáng và màu sắc của nó. Đại diện của Viện Khoa học Kính viễn vọng Không gian (STScI) đã cho biết hình dáng kỳ lạ có thể cho thấy hai hoặc nhiều hơn hai thiên hà đang tương tác với nhau.
Theo phó giáo sư Matt Caplan tại Đại học Bang Illinois, đây có thể là hình ảnh của hai thiên hà đang hợp nhất, trong đó phần trên của dấu hỏi chấm cho thấy một thiên hà đang bị kéo dài.
Dù chúng ta chưa thể khẳng định được bản chất của dấu hỏi chấm này, nhưng chắc chắn nó không phải là một ngôi sao, vì không tỏa sáng giống các ngôi sao đã từng được quan sát. Điều này được so sánh với các đốm sáng xung quanh để thấy rằng dấu hỏi chấm không giống một ngôi sao.
Các hoạt động hợp nhất của thiên hà thường xuyên diễn ra trên khắp vũ trụ và kéo dài từ vài trăm triệu năm đến hàng tỷ năm. Khi hai thiên hà tiến gần nhau, lực hấp dẫn của chúng làm cho các ngôi sao, khí và bụi tương tác theo cách phức tạp. Hoạt động này có thể tạo ra những ngôi sao mới, và nếu hai lỗ đen trung tâm của hai thiên hà gần nhau đủ, chúng có thể hợp nhất thành một.
Xem thêm : Bộ đồ không gian của Yury Gagarin: Bí mật đằng sau hành trình vào vũ trụ
Theo ước tính của NASA, Dải Ngân hà của chúng ta sẽ hợp nhất với thiên hà Andromeda sau khoảng 5 tỷ năm nữa. Hiện tượng hợp nhất này không ảnh hưởng đến Hệ Mặt Trời.
Quay trở lại với dấu hỏi chấm kỳ lạ. Theo STScI, màu đỏ của thiên thể này cho thấy nó nằm cách Trái Đất rất xa. Theo dữ liệu hiện tại, đây là lần đầu tiên chúng tôi phát hiện ra một “dấu hỏi chấm” như thế này.
STScI cho biết: “Chúng tôi cần tiến hành nhiều quan sát hơn để xác định chính xác vật thể này. James Webb đã chụp được nhiều hình ảnh mới lạ, xa xôi, vì vậy còn rất nhiều công việc phải làm!”
Trong dòng thời gian ngắn từ khi James Webb đi vào hoạt động, đã có hơn 750 báo cáo nghiên cứu sử dụng dữ liệu từ nó và được công bố trên các tạp chí uy tín. Với tuổi thọ dự kiến ít nhất 20 năm, James Webb sẽ tiếp tục cống hiến cho ngành thiên văn học trong nhiều năm tới, mang lại những hình ảnh và dữ liệu quý giá, cũng như những dấu hỏi chấm mới cho khoa học.
Theo: Space, Earth
Nguồn: https://thuysi.edu.vn
Danh mục: Khám phá
